Hà Nội: Vẫn khó truy xuất nguồn gốc nông sản

Việc phát triển hệ thống truy xuất nguồn gốc đối với nông sản trên địa bàn Hà Nội vẫn tồn tại không ít khó khăn, đòi hỏi nỗ lực của các doanh nghiệp (DN), hợp tác xã (HTX) cũng như sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn từ các sở, ngành, địa phương.
Người tiêu dùng quét mã tem rõ nguồn gốc, xuất sứ tại siêu thị. Ảnh: Tuấn Anh  
Người tiêu dùng quét mã tem rõ nguồn gốc, xuất sứ tại siêu thị. Ảnh: Tuấn Anh  

Minh bạch thông tin sản phẩm

Chia sẻ về lợi ích của việc truy xuất nguồn gốc nông sản, Giám đốc HTX Sản xuất rau hữu cơ Cuối Quý (huyện Đan Phượng) Đặng Thị Cuối cho hay, toàn bộ sản phẩm rau của HTX đều sử dụng mã QR truy xuất nguồn gốc xuất xứ (tem, túi đựng sản phẩm). Việc này giúp HTX minh bạch thông tin tới người tiêu dùng về quy trình sản xuất, ngày thu hoạch và hạn sử dụng. Hiện, đầu ra nông sản của HTX là các trường mầm non trong huyện Đan Phượng, chuỗi cửa hàng thực phẩm sạch Bác Tôm và 6 chợ đầu mối trong vùng.

Từ hai năm nay, 100% lượng thịt gà của các hộ thành viên trong Hội Chăn nuôi và Tiêu thụ gà Mía Sơn Tây (thị xã Sơn Tây) đều được sản xuất theo quy trình an toàn, đóng gói dán tem QR code. Chủ tịch Hội Chăn nuôi và Tiêu thụ gà Mía Sơn Tây Nguyễn Quốc Quân cho biết: “Hiện nay, với quy mô 100.000 con gà, trung bình mỗi ngày, chuỗi chăn nuôi và tiêu thụ gà Mía Sơn Tây cung cấp khoảng 0,5 tấn thịt gà cho thị trường. Điều phấn khởi nhất là chúng tôi nhận được sự phản hồi tích cực từ phía người tiêu dùng về việc dễ dàng truy xuất nguồn gốc, chất lượng sản phẩm thông qua điện thoại thông minh có kết nối internet”.

Đánh giá về hiệu quả phát triển hệ thống truy xuất nguồn gốc nông sản, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Ngọc Sơn cho biết, hiện nay hệ thống truy xuất nguồn gốc nông sản thực phẩm TP đã hoàn thiện thủ tục quản lý và minh bạch thông tin của 653 DN với hơn 10.925 bộ mã truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông, lâm, thủy sản đủ điều kiện an toàn thực phẩm.

Thực tế cho thấy, việc các DN, HTX tham gia ứng dụng sử dụng mã QR đã giúp DN và người tiêu dùng cùng ngăn chặn thực phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ bán trên thị trường. Qua đánh giá từ các cơ sở, sản phẩm nông nghiệp sản xuất an toàn theo chuỗi có tem nhãn đều bán được giá cao hơn sản phẩm sản xuất truyền thống 10 - 30%. Mặt khác, hệ thống điện tử (www.hn.check.vn và www.check.gov.vn) ứng dụng công nghệ thông tin trong sản xuất, tiêu thụ theo chuỗi từng bước nâng cao năng lực cho HTX, DN trong sản xuất, cung ứng sản phẩm.

Thêm cơ chế hỗ trợ

Mặc dù hiệu quả của việc ứng dụng mã QR trong truy xuất nguồn gốc nông sản cho hiệu quả rõ rệt nhưng trong quá trình phát triển vẫn còn nhiều khó khăn. Nguyên nhân là do đa phần các cơ sở sản xuất nông nghiệp, nhất là HTX trên địa bàn TP quy mô còn nhỏ, ít vốn, việc mua sắm trang thiết bị áp dụng đồng bộ công nghệ thông tin vào hoạt động sản xuất, kinh doanh, sơ chế, chế biến còn hạn chế.

Để tháo gỡ khó khăn trong việc ứng dụng mã QR truy xuất nguồn gốc nông sản, nhiều đại diện HTX kiến nghị các sở, ngành tiếp tục hỗ trợ HTX về ứng dụng công nghệ thông tin trong sản xuất, đưa thông tin lên hệ thống thông tin điện tử truy xuất nguồn gốc của TP Hà Nội. Đồng thời, kết nối tiêu thụ sản phẩm nông sản với các DN để đưa vào kênh bán hàng hiện đại. Về phía HTX sẽ tiếp tục quản lý chặt chẽ việc ghi chép nhật ký sản xuất hàng ngày của nông dân, sau đó nhập lên hệ thống để quản lý nguồn gốc.

Đề cập về giải pháp dài hạn, theo Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Ngọc Sơn, TP đặt mục tiêu đến năm 2025 sẽ xây dựng được 50 liên kết chuỗi đối với sản phẩm nông nghiệp chủ lực gắn với các vùng sản xuất chuyên canh tập trung của TP. Trong đó 100% liên kết chuỗi sản xuất tiêu thụ nông sản thực phẩm an toàn được ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng mã QR trong truy xuất nguồn gốc để minh bạch thông tin đến người tiêu dùng.

Theo đó, TP sẽ có cơ chế khuyến khích, hỗ trợ liên kết hợp tác trong sản xuất; sơ chế, chế biến, kinh doanh sản phẩm nông, lâm, thủy sản an toàn có truy xuất nguồn gốc; ứng dụng kinh doanh thương mại điện tử nhằm tăng cường khả năng phân phối, lưu thông hàng hóa, nâng cao năng lực cạnh tranh của DN hướng tới xuất khẩu.

 

Về phía các địa phương cần hỗ trợ DN, HTX, cơ sở sản xuất về truy xuất nguồn gốc trên địa bàn như: Tư vấn, hướng dẫn thủ tục đăng ký mã số, mã vạch, mã QR... Cùng với đó hỗ trợ gian hàng giới thiệu, bán sản phẩm an toàn, hỗ trợ tham gia các hội chợ trưng bày, kết nối sản phẩm.

Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Ngọc Sơn

Xác định thương mại điện tử là hướng đi mới để đưa các sản phẩm nông sản tỉnh nhà vươn xa hơn nữa, Hậu Giang đang đẩy mạnh quá trình hỗ trợ nông dân chuyển đổi số trong sản xuất và tiêu thụ nông sản.

Chuyển đổi số trong nông nghiệp nói riêng và áp dụng khoa học công nghệ nói chung là để giải mã, khắc phục những “hố đen” trong sản xuất, trong tư duy. Tuy nhiên, việc chuyển đổi số trong nông nghiệp Việt Nam vẫn chưa đạt được yêu cầu từ truy xuất nguồn gốc, đưa nông sản lên sàn thương mại điện tử tới sử dụng máy bay không người lái vào sản xuất.

Nhiều sản phẩm OCOP của TP.HCM đã lên các sàn thương mại điện tử. Dù mới tiếp cận nhưng lượng khách hàng thông qua các kênh này được đánh giá khả quan và nhiều tiềm năng.

“Chuyển đổi số trong phát triển nông nghiệp số, nông dân số và các dịch vụ số tạo ra những sản phẩm an toàn có giá trị gia tăng, sức cạnh tranh cao” là một mục tiêu quan trọng trong chương trình chuyển đổi số đến năm 2025, định hướng đến 2030 của ngành nông nghiệp Hải Phòng.

Có một chàng trai đã từ bỏ công việc công nghệ thông tin (IT) với thu nhập cao để chuyển sang kinh doanh nông sản sản và các loại hạt dinh dưỡng hướng đến sức khỏe, với khát vọng cháy bỏng muốn nâng tầm giá trị của nông sản Việt Nam.